Communicatie als medicijn: 3 voorbeelden uit de zorg

Wie op een goede manier communiceert, kan patiënten sneller laten genezen en draagt bij aan preventie. Drie voorbeelden – van spreekkamer tot samenleving – vertellen je waarom:

1. De spreekkamer: meer aandacht = sneller genezen

Een consult met aandacht voor de patiënt werkt als een placebo. En bevordert daarmee het genezingsproces. Doordat een placebo geen werkende stoffen heeft, wordt het vaak geassocieerd met bedrog. Maar het tegendeel blijkt waar. Omdat we denken dat een placebo ons geneest, maakt ons brein ook daadwerkelijk chemische stofjes aan. Hoogleraar gezondheidspsychologie Jozien Bensing, analyseerde tientallen jaren een indrukwekkend video-archief van spreekkamergesprekken op non-verbale communicatie. Wat blijkt? Patiënten vinden het belangrijk dat een arts empathie toont, hen serieus neemt, positieve verwachtingen schept bij het gebruik van een medicijn en ze de mogelijkheid geeft hun verhaal te vertellen. Ons brein is bij een goed consult optimaal voorbereid om chemische reacties te starten die het genezingsproces bevorderen.

2. De werkvloer: campagne voor trappen lopen

We zitten te veel en dat is niet goed voor onze gezondheid, ook al sporten we er regelmatig naast. Maar hoe komen we in beweging? Door de plek op te zoeken waar de kwaal het grootst is: het kantoor. Dat dacht althans het Diabetes Fonds. Die organisatie zet al enkele jaren een campagne op die traplopen op een leuke manier bevordert: de nationale traploopweek. Door veel media-aandacht wordt het beweegprobleem van Nederland op de kaart gezet. En de betrokkenheid van 267 bedrijven benadrukt de roep om beweging nog eens bij een groep van 200.000 werknemers.

3. De samenleving: Het Beste Zorgidee van ervaringsdeskundigen

Als we de zorg effectiever, efficiënter en beter willen maken, waarom vragen we het dan niet aan de ervaringsdeskundigen zelf? Zorgverzekeraar ONVZ organiseert jaarlijks ‘Het Beste Zorgidee’, een wedstrijd waarbij Nederlanders worden opgeroepen ideeën in te sturen om de zorg te verbeteren. Duizenden ideeën werden ingestuurd sinds de eerste keer in 2008. De ideeën worden verder uitgewerkt in de markt, en zetten zorgprofessionals en politici verder aan het denken.

De zorginstelling die communicatie een prominente rol geeft, kan dus significant resultaat boeken. In een samenleving waarin zorgkosten omlaag moeten en de kwaliteit omhoog is dat geen overbodige luxe. Naast bovenstaande drie voorbeelden zijn er nog tal van initiatieven die de (preventieve) werking van communicatie laten zien.